قطعه دلکو توسط آقای چارلز کترینگ اختراع شده است و در سیستم برق‌رسانی خودروها به کار میرود. این قطعه به اندازه‌ای مهم بود که آقای کترینگ به خاطر اختراع آن، مدال ادیسون را دریافت کرده است. مدال ادیسون یکی از قدیمی‌ترین و ارزشمندترین مدال‌های شاخه مهندسی برق است و نشان می‌دهد که اختراع این قطعه تحولی مهم در صنعت خودرو و تکنولوژی برق مرتبط با آن به همراه داشته است. اگر درباره این کنحکاوید که دلکو چیست، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی خدمات اوتاناکار، صفحه تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک را دنبال کنید.
دلکو چیست؟
در سیستم جرقه‌زنی خودروهای کاربراتوری، برای ایجاد احتراق در سیلندر، جرقه در زمان مناسب نیاز است و قطعات مختلفی در تولید جرقه در داخل سیلندر نقش دارند. اجزای اصلی این سیستم شامل شمع، کویل، وایر شمع و دلکو هستند. دلکو در این میان نقش مهمی در تنظیم زمانبندی جرقه و تقسیم جریان برق بین شمع‌ها دارد. دلکو علاوه بر تنظیم زمان جرقه‌زدن، مسئول تقسیم جریان فشار قوی بین سیلندرها برای جرقه‌زدن است و همچنین قابلیت قطع و وصل مدار اولیه (جریان ضعیف) را دارد تا جریان ولتاژ زیادی تولید شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله تسمه پروانه را بخوانید.
کاربرد دلکو
دلکو در سیستم جرقه‌زنی خودرو به عنوان توزیع‌کننده برق بین شمع‌ها عمل می‌کند. وظیفه اصلی آن تنظیم زمان جرقه‌زنی و توزیع جریان فشار قوی بین سیلندرها است تا احتراق در هر سیلندر در زمان مناسب رخ دهد. این کار به منظور بهبود عملکرد موتور، افزایش راندمان و کاهش آلودگی محیطی صورت می‌گیرد.
اجزای دلکو
اجزای دلکو که در سیستم جرقه‌زنی خودروها استفاده می‌شوند، شامل موارد زیر می‌شوند:
1. فنر و زغال دلکو: فنر و زغال دلکو نقشی کلیدی در تولید جرقه دارند. زغال دلکو بر روی فنر قرار گرفته است و با حرکت فنر و تماس زغال با پلاتین، جرقه ایجاد می‌شود.
2. چکش برق: چکش برق در دلکو نقشی مهم دارد. این قطعه با حرکت فنر و زغال، به طور مکرر بر روی پلاتین ضربه می‌زند و جرقه ایجاد می‌شود.
3. درب دلكو: جنس اصلی درب دلکو از پلاستیک فشرده یا مواد دیگری است که در برابر عبور جریان برق و فشار قوی و حرارت مقاومت داشته باشد.
3. پلاتین: پلاتین یک ماده با خواص الکتریکی و مقاومتی بالا است و به عنوان سطحی برای تماس با زغال و تولید جرقه استفاده می‌شود.
4. خازن: خازن در سیستم جرقه‌زنی دلکو به منظور تنظیم زمان جرقه‌زنی استفاده می‌شود. خازن جریان الکتریکی را ذخیره کرده و در زمان مناسب آن را تخلیه می‌کند.
5. صفحات دلکو: صفحات دلکو بر روی روتور دلکو قرار دارند و در اثر حرکت روتور و تماس با صفحات ثابت، جریان برق توزیع می‌شود.
6. میل دلکو: میل دلکو عملکرد مکانیکی روتور دلکو را تنظیم می‌کند و حرکت صفحات دلکو را به منظور توزیع جریان برق بین شمع‌ها فراهم می‌کند.
7. دستگاه آوانس وزنه‌ای و آوانس خلائی: این دستگاه‌ها برای تنظیم زمان جرقه‌زنی بر اساس شرایط مختلف کارکرد پیشرانه مانند شتاب‌گیری و قدرت استفاده می‌شوند.
8. بدنه: بدنه دلکو نقشی حفاظتی داشته و تمام اجزای دلکو را درون خود جای داده و از آسیب‌ها و آلودگی‌ها محافظت می‌کند.
فيوز دلكو چیست؟
فیوز دلکو یا خازن ذخیره‌کننده نیروی الکتریکی، یک قطعه در مدار سیستم جرقه‌زنی کاربراتوری است. این قطعه به عنوان یک خازن عمل می‌کند و نیروی الکتریکی را ذخیره می‌کند. اصطلاح فیوز دلکو”توسط تعمیرکاران برای این قطعه استفاده می‌شود، اما در محیط‌های علمی اغلب به آن خازن دلكو نیز گفته می‌شود.
عملکرد دلکو
در موتورهای چهار زمانه، عملکرد دلکو به صورت زیر است:
1. توسط میل لنگ: یک میل لنگ به وسیله میل سوپاپ و میل دلکو، زمانبندی انتقال برق دلکو را تنظیم می‌کند. هنگامی که میل لنگ به لحاظ زمانی در حال حرکت است، میل سوپاپ و میل دلکو نیز در حال چرخش می‌باشند.
2. میل سوپاپ: میل سوپاپ، قطعه‌ای است که به صورت همزمان با میل لنگ در حرکت است. هنگامی که میل لنگ بالا میرود، میل سوپاپ‌ها نیز به سمت بالا حرکت کرده و مسیر عبور جرقه از دلکو به شمع را باز می کنند.
3. میل دلکو: میل دلکو نیز به صورت همزمان با میل لنگ در حرکت است. هنگامی که میل لنگ بالا میرود، میل دلکو نیز در حال چرخش به سمت بالا می‌باشد. این چرخش میل دلکو باعث بسته شدن مدار برق دلکو و انتقال جرقه ای به شمع مربوطه می شود.
انواع دلکو
دلکوها دارای دو نوع اصلی هستند: دلکو مگنتی و دلکو پلاتینی. هر کدام از این نوع‌ها در خودروهای مختلف، بسته به نوع سیستم احتراق خودرو استفاده می‌شوند.
1. دلكو مگنتي: این نوع دلکو از یک مگنت برای تولید جرقه برق استفاده می‌کند. در مگنت دلكو، میدان مغناطیسی تولید شده توسط مگنت به وسیله یک روتور (روتور مغناطیسی) هدایت می‌شود. روتور به شیارهایی برخورد دارد که به تعداد سیلندرها در موتور تقسیم شده‌اند. وقتی روتور در هر شیار قرار می‌گیرد، جرقه‌ای در شمع متناظر با آن سیلندر ایجاد می‌شود.
2. دلکو پلاتینی: در دلکو پلاتینی، از یک پلاتین به عنوان منبع جرقه استفاده می‌شود. این نوع دلکو با استفاده از یک روتور متصل به پلاتین، جرقه‌ها را تولید می‌کند. روتور در این نوع دلکو بر روی پلاتین حرکت می‌کند و وقتی به یک موقعیت خاص می‌رسد، پلاتین جرقه برق را ایجاد می‌کند و برق را به شمع مربوطه منتقل می‌کند.
به عنوان نمونه در خودروهای پراید کاربراتوری از دلکو مگنتی استفاده می‌شود. در مقابل، در خودروهای پیکان کاربراتوری از دلکو پلاتینی استفاده می‌شود. این تفاوت‌ها در سیستم احتراق و نوع تولید جرقه برق برای ایجاد احتراق در سیلندرها است.
فرق کویل و دلکو
در سیستم احتراق خودرو، کویل و دلکو دو قطعه مهم هستند که با همکاری، فرایند احتراق سوخت و هوا را در سیلندرها فراهم می‌کنند. این دو قطعه عملکردهای متفاوتی دارند:
1. کویل: کویل وظیفه تولید ولتاژ بالا را بر عهده دارد. این قطعه با استفاده از ولتاژ تأمین شده توسط باتری، ولتاژ را تقویت می‌کند تا بتواند جرقه‌های الکتریکی قوی را در شمع‌ها ایجاد کند. وقتی کویل برق را تقویت کرده و جرقه‌های قوی در شمع‌ها ایجاد می‌شود، احتراق سوخت و هوا در سیلندرها به‌طور صحیح رخ می‌دهد.
2. دلکو: دلکو وظیفه توزیع برق تقویت شده توسط کویل بین شمع‌ها را بر عهده دارد. این قطعه برق تقویت شده را از کویل دریافت کرده و به شمع‌ها منتقل می‌کند. دلکو تعداد و توقیت جرقه‌های الکتریکی را کنترل می‌کند تا بتواند احتراق را در هر سیلندر در زمان مناسب و در ترتیب صحیح ایجاد کند. به این ترتیب، دلکو مسئول توزیع برق و تنظیم توقیت احتراق در سیلندرها است.
علائم خرابی دلکو
معیوب شدن دلکو علائمی دارد که در زیر برخی از آنها را بررسی می‌کنیم.
1. عملکرد ضعیف موتور
خرابی دلکو می‌تواند منجر به عملکرد ضعیف موتور شود. مشکلات رایجی که ممکن است رخ دهد عبارتند از:
– احتراق ناقص: اگر دلکو به درستی سیگنال‌های جرقه زنی را به شمع‌ها ارسال نکند، احتراق ناقص رخ می‌دهد. این موضوع می‌تواند باعث لرزش موتور و افزایش مصرف سوخت شود.
– آتش‌سوزی: آتش‌سوزی‌ها زمانی رخ می‌دهند که سوخت نسوخته از سیلندر خارج می‌شود و توسط شمع بعدی مشتعل می‌شود. این مشکل می‌تواند باعث خاموش شدن و متوقف شدن موتور شود.
– خرابی و خاموش شدن خودرو: دلکو خراب باعث خرابی و خاموش شدن خودرو می‌شود، زیرا ارسال سیگنال‌های جرقه زنی به شمع‌ها برای احتراق سوخت و هوا ضروری است.
2. چراغ چک
در داشبورد خودرو، چراغ چک موتور وجود دارد که هنگامی که کامپیوتر مشکلی در موتور تشخیص می‌دهد، روشن می‌شود. اگر دلکو معیوب باشد و چرخه احتراق را در خودرو تحت تأثیر قرار دهد، چراغ چک موتور روشن می‌شود.
3. موتور استارت می‌خورد اما روشن نمی‌شود
زمانی که شما کلید را برای روشن کردن خودرو می‌چرخانید، دلکو وظیفه کنترل جرقه زنی موتور را دارد. اگر دلکو خراب یا معیوب باشد، سیگنال‌های لازم برای احتراق مخلوط سوخت و هوا به شمع‌ها نخواهند رسید و به این ترتیب موتور روشن نخواهد شد.
4. افزایش آلایندگی خودرو
اگر دلکو خراب شود، روشن شدن سیلندرهای موتور تحت تأثیر قرار می‌دهد. این موضوع باعث خروج سوخت نسوخته از موتور و از طریق سیستم اگزوز خودرو می‌شود و منجر به افزایش آلایندگی هوا و افزایش گازهای گلخانه‌ای خواهد شد.
5. صداهای غیرمعمول
در صورت خرابی دلکو، صداهای غیرمعمولی را در خودرو می‌شنوید. این صداها شامل صدای لرزش، صدای ترک‌خوردگی یا صدای عملکرد نامناسب موتور است.
6. لرزش خودرو
خرابی دلکو می‌تواند منجر به لرزش خودرو شود. این لرزش به علت احتراق ناقص سوخت در سیلندرها یا عدم تنظیم درست چرخه احتراق است.
با تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک اوتاناکار بهترین خدمات را داشته باشید.
جمع بندی
در این مقاله درباره دلکو و اجزا و کاربرد آن صحبت کردیم. قطعه دلکودر سیستم جرقه‌زنی خودروهای کاربراتوری نقش مهمی ایفا می‌کند. این قطعه مسئول تنظیم زمانبندی جرقه و تقسیم جریان برق بین شمع‌ها است. عملکرد صحیح دلکو برای روشن شدن پیشرانه خودرو بسیار حائز اهمیت است.
سوالات متداول
وظیفه دلکو چیست؟
دلکو نقش مهمی در تنظیم زمانبندی جرقه و تقسیم جریان برق بین شمع‌ها دارد. دلکو علاوه بر تنظیم زمان جرقه‌زدن، مسئول تقسیم جریان فشار قوی بین سیلندرها برای جرقه‌زدن است و همچنین قابلیت قطع و وصل مدار اولیه (جریان ضعیف) را دارد تا جریان ولتاژ زیادی تولید شود.
تنظیم دلکو چگونه است؟
در صورتی که خودروی شما دارای سیستم کاربراتوری باشد و قصد تنظیم دلکو را دارید، راهنمای تعمیر و نگهداری خودرو خود را مطالعه کنید. در این راهنما، روش تنظیم دلکو برای مدل و سال ساخت خودروتان توضیح داده شده است. همچنین بهتر است به تعمیرکار متخصص مراجعه کنید تا به طور حرفه‌ای دلکو را تنظیم کند.